غالبا در ماجرای ملی شدن صنعت نفت ایران، از نقش و تلاشهای مردم و رهبری دینی آنها کمتر صحبت میشود و عمدا یا عمدا، نقش دکتر مصدق و ملی گرایان بیش از آنچه بوده پررنگ نشان داده شده است. متن زیر نگاهی کارشناسانه و مستند به نقش پررنگ مردم در ملی شدن صنعت نفت دارد که حیفم آمد بازنشرش ندهم.
علیرضا محمدی*
مقدمه: ملی شدن صنعت نفت ایران و پیروزی چشمگیر مردم مسلمان ایران در این نهضت یکی از برگهای زرین تاریخ کشورمان در مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی است. در این پیروزی درخشان عوامل متعددی نقش ایفا کردند که بررسی نقش و نحوه عملکرد هریک از این عوامل میتواند نکات آموزنده و مثبتی در ادامه راه مبارزه با استبداد و استعمار خارجی برای ملت انقلابیمان در بر داشته باشد. این نوشتار میکوشد به بررسی نقش بسیار مهم و سرنوشتساز نیروهای مذهبی بویژه آیتالله کاشانی در این نهضت بپردازد. براساس واقعیات و اسناد معتبر تاریخی آیتالله کاشانی در همه مراحل نهضت ملی شدن نفت، شکلگیری، پیروزی و بعد از آن، نقش اساسی و بسیار با اهمیتی داشته است که در ادامه به بررسی اجمالی آن میپردازیم.